هوشمندی مدیریت ارتباط با مشتریان با کمک شاخص های کلیدی سنجه ها و داشبوردهای مدیریتی
چکیده
مدیریت4 ارتباط با مشتری از سه حوزه بازاریابی، فروش و خدمات تشکیل شدهاست. مدیریت این سه حوزه به صورت هوشمند نیازمند ابزار به روز و لحظهای است که بتواند کنترل و نظارات از کل به جزء را در سازمان نشان دهد. داشبوردهای مدیریتی5 به صورت لحظهای وضعیت موجود واقعی را با وضعیت پیشبینی شده مقایسه کرده و در قالب نمودارهای گرافیکی گزارشات موردنیاز را به مدیران ارائه میدهند. محتوای این داشبوردها را شاخصهای کلیدی عملکرد6 و سنجهها7 در سه حوزه داشبوردهای استراتژیک، تاکتیکی و عملیاتی8 تشکیل میدهد. این پژوهش نسبت به جمعآوری این شاخصها در حوزههای مدیریت ارتباط با مشتری و دستهبندی در داشبوردها اقدام نموده است. پژوهشگران بعد از بررسی دریافتند که دسته بندی و رتبه بندی جامعی از شاخصها برای تمامی صنایع وجود ندارد لذا شاخص ها و سنجه هایی که بیشترین تکرار را در بیان نظرات جامعه آماری داشته اند گردآوری و باتفکیک هر داشبورد ارائه نموده است.
شاخص های کلیدی عملکرد، مدیریت ارتباط با مشتری، داشبوردهای مدیریتی
- دکترای مدیریت فن آوری اطلاعات دانشگاه تهران
- کارشناسی ارشد مدیریت فن آوری اطلاعات دانشگاه مهر البرز
- کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی دانشگاه الزهرا
- CRM (Customer Ralationship Management)
- Management Dashboards
- KPIs
- Metrics
- Strategic, Tactical, and Operational Dashboard
مقدمه
بسیاری از شرکتها برای اینکه بتوانند خودشان را در صحنه رقابت حفظ کنند از ابزارهایی به منظور ارزیابی عملکرد کسب و کارشان استفاده می کنند.شرکتها علاوه بر اینکه با موقعیت های تقاضای بیشتر مواجه هستند با بحران مالی جهان در شرایط فعلی نیز مواجه اند. با توجه به این دلایل سازمان مجبور به اندازه گیری عملکرد خود و ثبات سازمان در محیط رقابتی امروز می باشد.سازمان ها تلاش می کردند تا از شاخص های مالی برای اندازه گیری عملکرد خود استفاده کنند اما در دوره های اخیر مدیران عالی تلاش می کنند تا شاخص های جدیدی را برای ارزیابی عملکرد خود پیدا کنند تا رقبای شان را در بازار به چالش بکشانند.[1]
مدیران و مجریان برای مدیریت فعالیت ها و عملکرد شرکت نیاز به اطلاعات صحیح در زمان مناسب دارند. به عنوان بخشی از مدیریت عملکرد کسب و کار، آنها به اطلاعات و داده ها نیاز دارند. جمع آوری این اطلاعات بخشی از هوش کسب و کار می باشد. پس از جمع آوری و پردازش، داده ها باید ارائه گردد.بنابراین می تواند بر این اساس عمل کند. داشبوردها به عنوان ابزار ارائه بصری از هوش کسب و کار و مدیریت عملکرد کسب و کار به کار گرفته می شود.[2] داشبورد مجموعه ای از شاخص های کلیدی عملکرد می باشد که می تواند به آسانی برای هر مدیری بومی شود. [3] هدف این تحقیق ایجاد مدل مرجع برای طبقه بندی شاخص های کلیدی عملکرد و سنجه های حوزه مدیریت ارتباط با مشتری در قالب داشبوردها می باشد.
یکی از مزایای رقابتی هر سازمانی مدیریت ارتباط با مشتری می باشد.[4] و اینکه می تواند به عنوان راه حلی استراتژیک یا بخشی از تاکتیک در سازمان ها استفاده شود پس باید ارزیابی و اندازه گیری گردد.[5]
چه KPI ها و سنجه هایی در فروش و بازاریابی استفاده می شود؟ دسته بندی داشبوردهای مدیریتی شاخصها و سنجه ها به چه نحوی می باشند؟ [2]
مبانی نظری و پیشینه تحقیق
ما مدیریت ارتباط با مشتری مربوط به رابطه بین سازمان و مشتریان آن سازمان می باشد و تاکید می کند که مشتریان نیروی حیاتی هر سازمانی می باشد. تامپسون(2008) فرض می کند که مدیریت ارتباط با مشتری ابزار ارزشمندی برای دستیابی به عملکرد سازمانی مثبت می باشد و این در سود محصولات بهتر و ارائه خدمات خود را نشان می دهد.[6]
تعریف CRM
نام نویسنده | سال | تعریف |
---|---|---|
Blattberg and Deighton | 1993 | رویکرد CRM برپایه یک رابطه مثبت با مشتریان برای افزایش وفاداری می باشد |
Wyner | 1999 | CRM یک استراتژی کسب و کار می باشد که حجم معامله درآمد و رضایت مشتریان را افزایش می دهد. |
Pepper and Roger | 1999 | CRM یک رابطه متقابل بین خریدار و فروشنده ایجاد می کند. |
Goldenberg | 2000 | CRM رویکردی یک به یک است که تلاش می کند اطلاعات بیشتری در رابطه با مشتریان داشته باشد. |
Bose | 2001 | CRM ارزش مشتری را افزایش می دهد و همچنین می تواند برای برانگیختن مشتریان ارزشمند با هدف حفظ آنها استفاده گردد |
Swift | 2001 | CRM رویکردی برای درک و تاثیر بر رفتار مشتری از طریق ارتباطات معنادار است که به حفظ مشتری، وفاداری و سودآوری منجر می شود. |
Xu | 2002 | CRM یک ایده است درباره اینکه یک شرکت می تواند مشتریان سودمندشان را بوسیله افزایش ارزش تعاملات حفظ کند. |
عوامل بحرانی موفقیت(CSF)
عوامل بحرانی موفقیت که گاهی اوقات عوامل کلیدی موفقیت نامیده می شود عناصری هستند که موفقیت حال و آینده سازمان در عملیات سازمان تعیین می کند.[7] اگر سازمانی به محض تغییرات ناخواسته شکست بخورد به احتمال زیاد به اهدافش نمی رسد به منظور ارزیابیCSF ها آنها را می توان با استفاده از شاخص های کلیدی عملکرد اندازه گیری کرد.[2]
شاخص های کلیدی عملکرد (KPI)
اگر چه تعاریف مختلفی از KPI وجود دارد اما تعریفی که در این مقاله ارائه شده است توسط Michael Brooks شاخص های کلیدی عملکرد، سنجه هایی قابل تعیین و استراتژیک می باشد که عوامل بحرانی موفقیت را اندازه گیری می کند.[8] شرکتها می توانند بر پایه استانداردهای مختلف یا بر اساس دلایل منطقی KPIها را ایجاد کنند.[2]
داشبورد
داشبورد مکانیزم نمایش بصری هستند که در ارزیابی عملکرد شرکت استفاده می گردد. ایجاد اکثر داشبوردها وقت گیر و هزینه بر می باشد. فروشندگان ابزارهای داشبورد سازی را در اختیار مشاوران قرار می دهند تا نیازهای اطلاعاتی کاربران را تجزیه و تحلیل کند و و بر روی اخص های عملکردی که در هر یک از داشبورد ها قرار می گیرد تامل کنند. حتی اگر کاربران در آینده ایده ای بر روی نیازهای اطلاعاتی خود داشته باشند و مشاوران نیز در ایجاد داشبوردهای صحیح برای کاربران مختلف تجربه داشته باشد بسیاری از اصلاح ها قبل از اینکه این اطلاعات صحیح نشان داده شود در داشبوردها قرار می گیرد.[2] اینکه اطلاعات نمایش داده شده چگونه دسته بندی شود بستگی به نوع داشبورد دارد.Eckerson سه نوع داشبورد را تعریف می کند: عملیاتی، تاکتیکی و استراتژیک
داشبورد عملیاتی:
داشبورد عملیاتی داشبوردهای عملیاتی برای نمایش اطلاعات دقیق به کارگران و سرپرستان استفاده می شود. سنجه های به کار گرفته شده در این داشبورد فرآیندهای عملیاتی اصلی سازمان را به صورت روزانه بررسی می کند.
داشبورد تاکتیکی:
داشبورد تاکتیکی برای ارائه عملکرد پروژه ها و برنامه ریزی ها به مدیران و تحلیل گران کسب و کار کمک می کند. سنجه ها روزانه یا هفتگی و به صورت خلاصه به روز می شوند.
داشبورد استراتژیک:
داشبورد استراتژیک توسط رهبران شرکت استفاده میشود که عملکرد شرکت را در برابر اهداف استراتژیک انعکاس می دهد. داشبوردهای استراتژیک با استفاده از مفاهیم کارت امتیازی متوازن و یا شش سیگما اجرا می گردد. سنجه های این داشبورد به صورت هفتگی یا ماهانه اندازه گیری می شوند.[9]
دسته بندی CRM
بر اساس CRM شامل سه حوزه عملکردی می باشد:[10-12]
بازاریابی:
بازاریابی بیشترین ارتباط را با CRM دارد.[12] CRM در واقع از بازاریابی [13]و بازاریابی رابطه ای[14] پیدا شده است.Ling , Yen در سال 2001 تکامل CRM را فروش مستقیم به بازاریابی انبوه، بازاریابی بازار هدف و سپس بازاریابی ارتباط با مشتری توصیف کرده اند و درنهایت تاکید کرده اند که بازاریابی و CRM جدایی ناپذیرند.[15]
فروش :
واحد فروش تعامل مستقیمی با مشتریان دارد. [12] این ارتباط برای توسعه استراتژی های فروش در سطح مشتریان و برای ایجاد و حفظ ارتباط با مشتریان برای دستیابی به اهداف درآمدی مهم است. [16]با تکنولوژی های در حال ظهور برای فروش، فرآیند فروش کارآمدتر می شود و حجم فروش را افزایش می دهد.
خدمات و پشتیبانی:
بازاریابی بیشترین ارتباط را با CRM دارد.[12] CRM در واقع از بازاریابی [13]و بازاریابی رابطه ای[14] پیدا شده است.Ling , Yen در سال 2001 تکامل CRM را فروش مستقیم به بازاریابی انبوه، بازاریابی بازار هدف و سپس بازاریابی ارتباط با مشتری توصیف کرده اند و درنهایت تاکید کرده اند که بازاریابی و CRM جدایی ناپذیرند.[15]
مدل تحقیق
با نظر به تعریفات ارائه شده و انواع داشبوردهای مدیریت و همچنین حوزه های مدیریت ارتباط با مشرتیان می توان نه داشبورد مدیریتی را در CRM متصور بود.
بازاریابی | فروش | خدمات و پشتیبانی محصول | |
---|---|---|---|
استراتژیک | داشبورد استراتژیک بازاریابی | داشبورد استراتژیک فروش | داشبورد استراتژیک خدمات |
تاکتیکی | داشبورد تاکتیکی بازاریابی | داشبورد تاکتیکی فروش | داشبورد تاکتیکی خدمات |
عملیاتی | داشبورد عملیاتی بازاریابی | داشبورد عملیاتی فروش | داشبورد عملیاتی خدمات |
روش تحقیق
پژوهش حاضر توصيفی- پيمايشی است. جامعه آماری پژوهش شامل مدیران شرکتهای بازرگانی می باشد که از سیستم های CRM استفاده می کنند. برای دستيابی به شاخص های کلیدی عملکرد و سنجه های کاربردی حوزه مدیریت ارتباط با مشتریان جهت داشبوردهای مدیریتی با روش کتابخانهای پژوهشهای مشابه مورد بررسی و کاوش قرار گرفت و اکثر شاخص های کلیدی عملکرد گردآوری شد. دادههای مورد نياز برای گروه بندی و تایید قابلیت استفاده شاخص برای مدیران ارسال و جمع آوری گردید. پرسشنامه مزبور مبتنی بر تمام شاخص های گردآوری شده بود که می بایست مدیران آنها را دسته بندی و رتبه بندی می نمودند. براي تجزيه و تحليل داده¬ها، از نرمافزار آماري SPSS در دو سطح توصيفي و استنباطي استفاده شد. برای رتبه بندی داده ها از آمار توصیفی استفاده شده است.
داشبورد استراتژیک بازاریابی | داشبورد استراتژیک فروش | استراتژیک خدمات و پشتیبانی محصول |
---|---|---|
نرخ سهم بازار | میانگین حاشیه سود | افزایش رضایت مشتری |
میزان بهبود زمان برای ورود به بازار | کل فروش | افزایش وفاداری مشتری |
نرخ بازده کمپین های تبلیغاتی | فروش از دست رفته | مدت ارتباط |
نرخ رشد فروش | میانگین حجم معاملات | اشتیاق به خرید محصولات اضافه |
نرخ بازده نیروی بازاریابی | رشد دارایی ها | اشتیاق به مراجعه |
رشد سپرده ها | افزایش فروش محصولات | |
سهم بازار | نرخ بازگشت سرمایه | |
نرخ بازگشت فروش |
تاکتیکی بازاریابی | تاکتیکی فروش | تاکتیکی خدمات و پشتیبانی محصول |
---|---|---|
زمان بازدید از سایت | سفارشات مشتریان جدید به حجم فروش به مشتریان قدیمی | میانگین زمان برای ارائه راه حل |
طرفداران شبکه های اجتماعی | نسبت کل بازار در دسترس به سهم بازار خرده فروش | کاهش منابع فروش |
ترافیک سایت (زمانی که سایت دو طرفه باشد) | امتیاز مشتریان | بهبود دقت پیش بینی |
نرخ سرنخ های جدید به وسیله محصول | تعداد مشتریان جدید | میانگین تعداد تجهیزاتی که پشتیبانی می شود |
میانگین زمان برای اجرای کمپین جدید | نرخ مکالمات | میانگین زمان برای حل مشکل |
نرخ بازگشت سرمایه کمپین | هزینه های فروش | گردش مالی نماینده |
نرخ بازده کمپین سریع | اثر آموزش | الویت های تماس خدمات |
میانگین بازده بازاریابی | میانگین چرخه فروش | |
زمان اجرای بازاریابی | میانگین درصد تخفیفات | |
تعداد کمپین ها | درصد پیش بینی دقیق فرصتها | |
نرخ حفظ مشتریان جدید | میانگین تعداد پرزنت ها تا اتمام معامله | |
تعداد خرید ها از طریق کمپین | میانگین تعداد تماس ها تا اتمام معامله | |
درامد ایجاد شده به وسیله کمپین | میانگین تعداد پرپوزال ها تا اتمام معامله | |
تعداد مشتریان جدیدی که بوسیله کمپین بدست آمده اند | تعداد واحدهای فروش | |
نرخ حفظ مشتریان | میانگین زمان برای به روز رسانی پیش بینی فروش | |
افزایش ترافیک سایت | میانگین زمان احراز صلاحیت مشتری |
عملیاتی بازاریابی | عملیاتی فروش | داشبورد عملیاتی خدمات و پشتیبانی محصول |
---|---|---|
نسبت بازدید کنندگان جدید به بازدید کنندگان قدیمی | میانگین حجم سفارشات | تعداد ایمیل های خدمات مشتری |
بازدید از صفحات در هر بازدید | میزان سبد خرید رها شده | تعداد تلفن های خدمات مشتری |
خبرنامه مشترکین | تعداد تماس ها | درصد تجهیزات کنار گذاشته شده برای موجودی قطعات یدکی |
پیام کوتاه مشترکین | درآمد هر کارشناس فروش | نرخ اولین تماس برای ارائه راه حل |
حجم ترافیک به ازای هر کلیک | نرخ سرنخ های بسته شده | کیفیت تماس |
نرخ نمایش تبلیغات به ازای هرکلیک | میانگین درصد زمان برای هر کارشناس فروش در هر کار اجرایی | نرخ ارائه خدمات تلفنی |
نرخ ارائه نظرات درباره ی محصول | میانگین زمان برای کسب اطلاعات و ارسال اسناد به مشتری | میانگین زمان برای پاسخ |
کل سرنخ های ایجاد شده | میانگین زمان برای یک سفارش توسط هر کارشناس فروش | هزینه هر تماس |
نرخ سرنخ های بسته شده | صحت اطلاعات وارد شده | |
نرخ سرنخ واجد شرایط | حجم و زمان تماس ها | |
نرخ بسته شدن پیام | میانگین زمان انتظار | |
نرخ پاسخ دهی | نرخ قطع تماس | |
نرخ مکالمات | میانگین زمان در تماس های قطع شده | |
نرخ ایجاد کمپین سریع | مدت زمان برای اجرای کارهای اجرایی هر تماس | |
بودجه بازاریابی به عنوان درصد فروش | میانگین هزینه برای هر تماس | |
تعداد بازخوردها | میانگین مکالمات | |
تعداد مشتریان جذب شده از طریق کمپین | میانگین (زمان مکالمات و زمان رسیدگی به هر مکالمه) | |
هزینه جذب مشتری | زمان لازم برای تماس در مقابل زمان لازم برای انجام سایر وظایف | |
میانگین هزینه تعامل با مشتری | زمان پاسخ دهی | |
درخواست های مشترک | مدت زمان لازم برای حل مشکل | |
تعداد مراجعات مشتریان | زمان انجام تعمیرات | |
میانگین زمان هماهنگی |
نتایج بدست آمده از جمع آوری داده ها نشان داد که رتبه بندی و دسته بندی دقیق و جامعی از شاخص های کلیدی عملکرد مدیریت ارتباط با مشتریان برای تمامی صنایع وجود ندارد و با توجه به ویژگی های متفاوت مدیریت و ذات هر صنعت شاخصهای هر صنعت متفاوت می باشد. این پژوهش شاخص های هر یک از داشبورد مدیریتی را در هر سه حوزه مدیریت ارتباط با مشتریان ارائه نموده است که جامعیت ندارد و صرفا جهت ارائه دید و چشم انداز به مدیران قابل استفاده می باشد.
نویسنده: مجتبی احمدی، دانشگاه مهر البرز
منابع:
- 1. Iveta, G., Human Resources Key Performance Indicators. Journal of Competitiveness, 2012. 4(1): p. 117-128.
- 2. Stoop, J., Developing a reference model for KPI and Dashboard reporting in Sales & Marketing. 2009.
- 3. Bose, R., Customer relationship management: key components for IT success. Industrial Management & Data Systems, 2002. 102(2): p. 89-97.
- 4. Zineldin, M., Quality and customer relationship management (CRM) as competitive strategy in the Swedish banking industry. The TQM Magazine, 2005. 17(4): p. 329-344.
- 5. Luck, D. and G. Lancaster, The significance of CRM to the strategies of hotel companies. Worldwide Hospitality and Tourism Themes, 2013. 5(1): p. 55-66.
- 6. KELECHI, N.G., THE IMPACT OF CUSTOMER RELATIONSHIP MANAGEMENT ON ORGANIZATIONAL PERFORMANCE. APRIL 2011.
- 7. den Dunnen, P. and L.C. Nuhaan, Beter verkoopresultaat met de Sales-Balanced ScoreCard2000: Kluwer.
- 8. Brooks, M., Defining and Measuring KPIs and metrics. Business Intelligence Journal, 2005. 10(3): p. 44.
- 9. Eckerson, W.W., Performance dashboards: measuring, monitoring, and managing your business2010: Wiley. com.
- 10. West, J., Customer relationship management and you. Apr 2001: p. 33, 4.
- 11. Xu, Y., et al., Adopting customer relationship management technology. Industrial Management & Data Systems, 2002. 102(8): p. 442-452.
- 12. Kincaid, J.W., Customer relationship management: getting it right!2003: Pearson Education India.
- 13. Russell-Jones, Customer Relationship Management, Financial World Publishing,Canterbury. 2002.
- 14. Ryals, L. and S. Knox, Cross-functional issues in the implementation of relationship marketing through customer relationship management. European Management Journal, 2001. 19(5): p. 534-542.
- 15. Ling, R. and D.C. Yen, Customer relationship management: an analysis framework and implementation strategies. Journal of Computer Information Systems, 2001. 41(3): p. 82-97.
- 16. Ingram, T.N., R.W. LaForge, and T.W. Leigh, Selling in the new millennium: a joint agenda. Industrial Marketing Management, 2002. 31(7): p. 559-567.
Abstrac
Customer relationship management consist of marketing, sales and services parts. Intelligent management needs to tools for moment control of the business. Management dashboards show the real situation at the moment to compaire with anticipated situation in terms of graphics, charts and trends in the reports. The content of dashboards contain key performance indicators and metrics. They are provided in strategic, tactical and operational dashboards. Researchers have found that after review and rating, suggesting generall categories are not comprehensive for all industries.The indicators and metrics with the highest frequency in the survey provided in this paper .